آشنایی با مدل های مدیریت منابع انسانی
مقدمه
مدل های منابع انسانی درواقع یک سری تئوری هستند که برای کمک به بهرهوری منابع انسانی درسازمانها تعریف شدهاند. شناخت مدل های مدیریت منابع انسانی به مدیران منابع انسانی و صاحبان کسب و کارها کمک میکند تا بتوانند بهترین شیوه جهتدهی به پرسنل خود را برای حرکت بهسمت اهداف سازمانی انتخاب کنند. در این مقاله ۱۰ مدلِ مدیریت منابع انسانی را توضیح دادهایم. آگاهی از این مدلها و انتخاب بهترین شیوه مناسب هر کسب و کاری به رشد و توسعه آن کسب و کار کمک میکند.
قرن ۲۱ را میتوان قرن ظهور جامعۀ اطلاعاتی مبتنی بر دانش دانست. در چنین جامعهای سازمانها وافراد حاضر در آن، نگرشی متفاوت به موضوعات دارند؛ به همین دلیل باید برای درک صحیح از مدل های مدیریت منابع انسانی به سراغ انتخاب بهترین شیوه برای HRM یا مدیریت منابع انسانی رفت.
اهداف مدل های مدیریت منابع انسانی
مدلهای مختلف مدیریت منابع انسانی توسط جامعه دانشگاهی و محققان تعریف شدهاند. با وجودتفاوتهایی که این مدلها با یکدیگر دارند، اهداف مشترکی را دنبال میکنند؛ ازجمله:
- مدل های مدیریت منابع انسانی، چارچوبی تحلیلی برای HRM محسوب میشوند؛ بهعنوان مثال عوامل موثر روی نیروی انسانی مانند موقعیت شغلی، عملکرد سهامداران، سطوح استراتژیک، شایستگی شغلی و…؛
- به کمک این مدلها میتوان به ارزیابی دقیق بعضی از شیوههای مورداستفاده در مدیریت منابع انسانی پرداخت. شیوههای مدیریت منابع انسانی در هر سازمانی متفاوت است؛ اما این مدلها کمک میکنند تا جامعیتی در این زمینه بهوجود بیاید؛
- مدل های مدیریت منابع انسانی توصیفی از روابط و متغیرهای موثر روی نیروی انسانی را نمایش میدهند؛
- از این مدلها برای کشف مسائل پنهان منابع انسانی در لایههای زیرین یک سازمانی استفاده میشود.
انواع مدل های منابع انسانی
در این بخش میخواهیم شما را با این مدل ها بیشتر آشنا کنیم.
مدل ۵P در مدیریت منابع انسانی
مدل Five Ps یا همان مدل «۵ پی» بهعنوان ابزاری برای مدیریت استراتژیک در بین مدل های مدیریت منابع انسانی شناخته میشود. این مدل در دهه ۹۰ میلادی توسط راندل شولر متخصص درزمینه منابع انسانی معرفی شد.
در این مدل ۵ تا p تعریف میشوند که هرکدام بر رفتار منابع انسانی تاثیر دارند:
- اهداف یا Purpose: چشمانداز و ماموریت کلی یک سازمان در فضای کسب و کاری است؛
- اصول یا Principles :اصول مدیریت منابع انسانی یا پروتکلهای عملیاتی که به سازمان و نیروهای انسانی برای دستیابی به اهداف کسب و کاری کمک میکنند؛
- فرآیندها یا Process: فرآیندها را میتوان در تمامی عملیات روزانه سازمان مشاهده کرد که توسط نیروهای انسانی به کار گرفته میشوند؛
- افراد یا People: افراد، تمامی افراد درگیر در کسب و کار هستند؛ از مدیران گرفته تا تا پرسنل و شرکای کلیدی؛
- کارآیی یا Performance: وضعیت کلی یک سازمان را نشان میدهد.
این معیارها را با شاخصهای کلیدی (KPI) میسنجند که توسط مدیران منابع انسانی شناسایی شدهاند. این معیار میتواند وضعیت عملکردی در چهار P قبل را نمایش دهد.
مدل ۵p
موفقیت در مدل پنج P مستلزم این است که تمامی مولفهها با یکدیگر تعامل داشته باشند؛ درواقع تمامی این Pها به رشد یکدیگر کمک میکنند تا سازمان به تعادل لازم دست پیدا کند.
• مدل علیّت استاندارد
از مهمترین مدل های مدیریت منابع انسانی و یکی از شناختهشدهترین مدل های مدیریت منابع انسانی،مدل استاندارد علیّت یا Standard Casual Model of HRM است. این مدل از مدلهای قبلی نشات گرفته شده است که در دهه ۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی وجود داشتهاند.
در این مدل یک زنجیره علت نمایش داده میشود. در شروع این زنجیره، استراتژیهای کسب و کاری قراردارد که با کمک فرآیندهای منابع انسانی به ایجاد منفعت و بهبود عملکرد مالی سازمان منجر میشوند.
مدل علیّت استاندارد نشان میدهد همسوبودن استراتژی سازمانی با مجموعهای از فعالیتهای منابع انسانی میتواند عملکرد مالی مثبت را در سازمان شکل دهد؛ بهعبارتی هماهنگی استراتژی مدیریت منابع انسانی با استراتژی کسب و کار میتواند به تحقق اهداف کلان یک سازمان منجر شود.
جهت اطلاعات بیشتر لطفا با شماره ذیل تماس حاصل فرمایید .
09395881794 خانم شاکر دوست