انواع مرخصی

انواع مرخصی

به دلیل اینکه در موارد قانونی مرخصی با تعطیلی رسمی یا هفتگی تداخل هایی وجود دارد توضیح مختصر در این خصوص لازم به نظر می رسد. گاهی کارفرمایان به دلیل نوع کار و شرایط خاصی که وجود دارد از کارگران خود میخواهند که روز جمعه را سر کار حاضر شده و به جای روز جمعه از روز دیگری در هفته به عنوان تعطیلی استفاده نماید در درجه اول نباید در این امر اجباری در کار باشد ضمن انکه اگر در این مورد توافقی حاصل شود روز جمعه روز کاری کارگر محسوب شده و دیگر به آن اضافه کاری تعلق نمیگیرد ضمن انکه میتواند از روز دیگری در هفته به عنوان روز تعطیل استفاد ه کند اگر روز جمعه با یکی از تعطیلات رسمی مطابق شود هیچ حق مالی برای کارگر محسوب نشده و کارگر نمیتواند ادعای مالی در این خصوص داشته باشد ضمن انکه کارگرانی که روز جمعه را کار کرده و روز دیگرری از هفته را تعطیل هستن در صورت تداخل تعطیلی رسمی با با روز جمعه چون طبق توافق روز جمعه برای آنهاروز کاری بوده است باید سر کار حاضر شده و نمی توانند کار را تعطیل کنند .

کارگرانی که روز جمعه را کار می کنند و سه شنبه را مثلا تعطیل هستند موظفند تعطیلی سه شنبه خود را استفاده کرده و در صورت عدم استفاده برای آنها ذخیره نمیشود.

کارگرانی که نوبت ار هستند و جمعه برای انها روز کاری محسوب میشود باید یک روز دیگر از هفته تعطیل بوده و ۴۰ درصد هم حق شیفت بگیرند .

 

مرخصی یعنی چه و شامل چه افرادی میشود ؟

مرخصی ( یا مرخصی بین تعطیلیِ کاری ) ( مرخصی بین تعطیلی کاری با واژه تعطیل کاری متفاوت است )بخشی از روزهای کاری است که به انتخاب خود شخص شاغل برای انجام امور شخصی مورد استفاده قرار میگیرد .

یعنی  شاغل برای انجام امور شخصی خود روزهای مشخصی از سال را می تواند در محل کار خود حاضر نشود.مرخصی تعطیلی کاری فقط در مورد افرادی صدق می کند که به کاری اشتغال دارند و برای آنها حق بیمه پرداخت میشود .

افرادی که به صورت روز مزد یا ساعتی کار نمی کنند مشمول این قانون نیستند . یکسری از افراد هم هستند که به صورت پاره وقت و مشاوره ای با کارفرما توافق کرده اند این افراد بسته به تعداد روزهای توافق شده در ماه و اینکه برای روزهای حضورشان بیمه پرداخت میشود یا خیر هم وضعیت تعطیلی کاری متفاوتی خواهند داشت .معمولا افراد پاره وقت که برایشان بیمه پرداخت نمیشود مرخصی هم ندارند اما گاهی توافق سه روز در هفته یا ۱۵ روز در ماه بین کارفرما و کارگر صورت می گیرد که در این صورت کارگز می تواند تقاضای مرخصی استحقاقی به میزان روزهای حضور خود نماید .

مرخصی استحقاقی در مشاغل معمولی و سخت و زیان آور چطور محاسبه میشود ؟

مرخصی استحقاقی روزهایی در ماه است که شاغل می تواند در محل کار حاضر نشده بدون آنکه از حقوق وی کسر شود . میزان این مرخصی استحقاقی دو روز و نیم در ماه و مجموعا ۲۶ روز در سال است .

البته شخص می تواند ۹ روز از مجموع این ۲۶ روز را به صورت ذخیره نگه دارد و برای سال بعد استفاده نماید.

قانون استفاده از مرخصی استحقاقی در شرکت های خصوصی و دولتی به نظر کارفرما هم بستگی دارد گاهی فرد شاغل از مرخصی خود استفاده نکرده و پول آن را در انتهای سال یا هر شش ماه از کارفرما میگیرد و یا اینکه برخی کارفرمایان پرسنل را مجبور به استفاده از مرخصی کرده و در صورت عدم استفاده به جز ۹ روز آن بقیه مرخصی   از بین رفته و اصطلاحا میسوزد .

مرخصی استحقاقی در مشاغل سخت و زیان اور اندکی بیشتر بوده و ۳ روز در ماه و معادل ۵ هفته در سال بوده که بایستی در نوبت شش ماه اول و شش ماه دوم سال مورد استفاده قرار بگیرد . مشاغل سخت زیان اور تعریف مشخصی در قانون کار دارند مثل افرادی که در پست های فشار قوی یا کنار کوره های ذوب کار می کنند .

برخی مشاغل هم هستند که به درخواست کارگر یا کارفرما از طرف اداره کار و تامین اجتماعی و مراکز بهداشت بعد از بررسی تعیین تکلیف میشوند .

مرخصی بین تعطیلی چطور محاسبه میشود ؟

گاهی برای مثال بعد از تعطیلی جمعه یکشنبه و دوشنبه هم تعطیل رسمی اعلام میشود و شاغل تمایل دارد که شنبه را هم از تعطیلی کاری استفاده کند در صورت انجام این کار علاوه بر روز شنبه وی روزهای یکشنبه و دوشنبه هم که تعطیل رسمی بوده است جزو مرخصی استحقاقی فرد محسوب شده و از آن کسر می گردد . که اصطلاحا در قانون مرخصی بین التعطیلی گفته میشود .

ایا مبلغ مرخصی به ورثه کارگر تعلق میگیرد ؟

در صورت فوت کارگر میزان مرخصی باقیمانده وی بر حسب حقوق روزانه محاسبه و به ورثه آن پرداخت میشود البته برای دریافت این مبلغ باید مراحل قانونی وراثت طی گردیده و تعداد وراث و یا قیم انها کاملا مشخص باشد و مبلغ طبق قانون به انها پرداخت میشود .

البته اگر روزهای ذخیره داشته باشد در غیر این صورت چیزی به ورثه تعلق نخواهد گرفت و در صورت ازکارافتادگی کارگر و  یا بازنشستگی یا تعطیلی کارگاه میزان مرخصی های باقیمانده محاسبه و به فرد پرداخت میشود پرداخت مبلغ تعطیلی کاری در این مواقع به صورت جداگانه صورت نمیگیرد بلکه در کنار محاسبه سایرحق و حقوق کارگر این موضوع هم بررسی و محاسبه شده و به مجموع طلب شخص افزوده میشود.

مرخصی ساعتی چیست و میزان آن چقدر است ؟

مرخصی ساعتی بخشی از مرخصی استحقاقی بوده و از میزان ان کسر میشود و فرد برای برخی کارهای روزانه از آن استفاده می کند و در کارگاهها و شرکت های مختلف متفاوت است در برخی شرکت ها دو ساعت و برخی دیگر تا ۵ ساعت و حتی ۶ ساعت در روز هم مجاز می باشد . این نوع تعطیلی کاری می تواند انقدر زیاد شود که تمام مرخصی استحقاقی ماهانه را مصرف کند و در پایان ماه دیگر چیزی از تعطیلی کاری نماند . افراد معمولا در صورت وجود کارهای خیلی ضروری یا کارهای اداری که نیاز به مراجعه صبح دارد از این نوع تعطیلی کاری استفاده می کنند .

نکته دیگر اینکه اگر در شرکتی افراد ساعات کاری روز پنجشنبه را موظف باشند در طول هفته پر کنند و به صورت توافقی پنجشنبه تعطیل باشد بنابراین استفاده از مرخصی استحقاقی در طول هفته نیابد بیشتر از مجموع ساعات کارری موظفی گردد و اگر میزان مرخصی ساعتی بیشتر از کل مرخصی استحقاقی در طول ماه شود در واقع حکم مرخصی بدون حقوق و کسر از کار را خواهد داشت و کارفرما می تواند برای ان ساعت بیمه هم پرداخت نکند .

مرخصی بدون حقوق  و مرخصی حج در قانون به چه معنی است ؟

این نوع مرخصی در قانون برای اموری مثل سفرهای طولانی ، گرفتاری های خانوادگی و غیره پیش بینی شده و البته باید با موافقت کتبی کارفرما همراه باشد و شاغل می تواند تا دو سال از این تعطیلی کاری استفاده نماید و درصورت نیاز و موافقت کارفرما تا دو سال دیگر هم قابل تمدید است .

در این تعطیلی کاری حقوق و مزایایی به شخص از جمله حقوق ماهانه ، بیمه ، عیدی و سنوات و بن و سایر موارد تعلق نمیگیرد و فقی طبق توافق شخص می تواند پس از پایان مدت تعطیلی کاری به سر کار خود برگردد.

 مرخصی حج واجب هم  به مدت یه ماه و فقط برای یکبار قابل استفاده است و فرد باید حداقل ۳۰ روز مرخصی ستحقاقی ذخیره داشته باشد و اگر نداشته باشد مرخصی حج وی بدون حقوق محاسبه میشود و برای این یک ماه حقوقی به شخص تعلق نمیگیرد . مرخصی استعلاجی مخصوص ایام بیماری می باشد این مرخصی مخصوص زمان های بیماری بوده و تا بهبودی کامل فرد به تشخیص و تایید پزشک می تواند ادامه داشته باشد .

در مرخصی  استعلاجی فرد بخشی از حقوق خود را دریافت کرده و این میزان تا ۷۵ درصد حقوق و دستمزد روزانه بدون احتساب اضافه کاری معمول کارگر می باشد .

کارگر بعد از پایان مرخصی استعلاجی با مدارک پزشکی خود به تامین اجتماعی رجوع کرده و تامین اجتماعی با بررسی اسناد پزشکی و محاسبه حقوق و دستمزد فرد ۷۵ درصد حقوق و دستمزد روزانه ان را به عنوان حق مرخصی  ستعلاجی پرداخت می کند . نوعی دیگر مرخصی استعلاجی مربوط به حوادث ناشی از کار است در این حالت کارفرما و تامین اجتماعی موظف هستند که ۱۰۰ درصد حقوق ودستمزد روزانه کارگر را بپردازند و کارفرما باید حق بیمه کارگر را تا پایان ایام تعطیلی کاری پرداخت کرده و این دوران جزو سابقه کار وی هم محسوب میشود .

 

جهت اطلاعات بیشتر لطفا با شماره ذیل تماس حاصل فرمایید .

  09395881794 خانم شاکر دوست