آیین نامه در جایگاه عرضه سوخت
فصل اول- کلیات
ماده 1
تعاریف
1- جایگاه عرضه سوخت
تأسیساتی است که انواع سوخت اعم از گاز طبیعی فشرده و یا سوخت مایع مانند گازوئیل ، بنزین و گاز مایع را برای وسایل نقلیه موتوری عرضه و توزیع می نماید.
2- جایگاه سوخت ساحلی/ دریایی
جایگاه توزیع سوخت مستقر در ساحل و یا مجاور آن، اسکله، لنگرگاه یا یک بارانداز شناور که سوخت را به داخل باک شناورهای دریایی توزیع می نماید.
3-مرجع صدور مجوز جایگاه
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، زیر مجموعه وزارت نفت است که نسبت به صدور مجوزهای لازم برای احداث، بهره برداری، تعمیر و نگه داشت جایگاه اقدام میکند.
4- مالک جایگاه (جایگاه دار)
شخص حقیقی یا حقوقی است که برای ساخت و بهره برداری جایگاه عرضه سوخت، سرمایه گذاری نموده و مالکیت آن را بر عهده دارد؛ مالک جایگاه می تواند بهره بردار نیز باشد.
5- بهره بردار
شخص حقیقی یا حقوقی که با اخذ مجوز بهره برداری از مرجع صدور مجوز جایگاه، مسئولیت ایمنی، بهره برداری،تعمیرات، نگهداری و عرضه سوخت در جایگاه را بر عهده دارد. کارفرما میتواند مالک جایگاه و یا بهره بردار باشد.
6- کارگر مجرب
کارگری که از آموزش، دانش فنی، مهارت و تجربه لازم برای نظارت یا انجام کار ایمن در امور محوله برخوردار باشد.
7-کارگر مجاز
کارگر مجربی است که دارای مجوزهای معتبر، کتبی و رسمی از مراجع دارای صلاحیت برای انجام کار مشخص است.
8-گاز طبیعی
مخلوط گازی شکل از ترکیبات هیدروکربنی که متان اصلی ترین آن و معمولاً شامل دیگر ترکیبات مانند اتان، پروپان وهیدروکربن های سنگین تر و برخی گازهای غیر قابل اشتعال مانند نیتروژن و دی اکسیدکربن است؛ گاز طبیعی همچنین میتواند شامل اجزای دیگر و یا مواد آلاینده مانند گوگرد یا دیگر ترکیبات شیمیایی باشد.
9-گاز طبیعی فشرده
گازی طبیعی است که به منظور مصرف سوخت در وسایل نقلیه موتوری؛ فشرده، ذخیره و عرضه میشود.
10- سوخت مایع
مایعی است که به منظور مصرف سوخت در وسایل نقلیه موتوری، ذخیره و عرضه میشود.
11 - تأمین کننده تجهیزات
شخصی حقوقی است که مسئولیت طراحی، تأمین، تحویل و ارائه خدمات پس از فروش و ایمنی تجهیزات جایگاه را برعهده دارد و باید مورد تایید مرجع صدور مجوز جایگاه باشد.
12- شرکت تعمیر و نگهداشت
شخصی حقوقی که از مرجع صدور مجوز برای انجام تعمیرات و نگهداری تجهیزات جایگاه مجوزهای لازم را اخذ نموده باشد.
13- کمپرسور
دستگاهی است که طی مراحل مختلف، موجب فشرده سازی گاز طبیعی می گردد.
14-دیسپنسر
دستگاهی که "سوخت مایع" مانند بنزین و گازوئیل و یا "سوخت گازی شکل" مانند گاز طبیعی را توزیع کرده و تحویل می دهد؛ این دستگاه همزمان حجم و قیمت سوخت را اندازهگیری نموده و میتواند یک یا چند نوع سوخت را جداگانه تحویل دهد.
15- ظرف مخصوص حمل سوخت مایع
مخزن مورد تایید مراجع صلاحیتدار با ظرفیت کمتر یا مساوی بیست ( 20 ) لیتر که با در فنری حفاظ دار تجهیز و به گونه ای طراحی شده که با قرار گرفتن در معرض آتش، فشار داخلی خود را به صورت ایمن رها سازد.
16- وسیله جداشونده
کوپلینگی است که در محل های خاص نصب شده و در مواقع ضروری باعث جدایش میشود؛ شیر خود مسدود کننده باید بتواند به صورت خودکار قسمت جدا شده را آب بندی نماید.
17 - اتاقک تجهیزات (کانوپی)
سازهای است دارای مقاومت مکانیکی مشخص و مقاوم در برابر آتش که تجهیزات را در برابر عوامل محیطی محافظت می نماید و ضمن کاهش انتشار صدا، سهولت در حمل و نقل تجهیزات و ایمنی آنها را سبب میشود.
18- شیر قطع اضطراری
شیری که برای قطع جریان سریع سوخت در مواقع اضطراری استفاده می شود و معمولاً با حرکت ربع دور (چرخش 90درجه ای) از وضعیت کاملاً باز به وضعیت کاملاً بسته در می آید.
19 – سامانه های آشکارساز
یک یا چند حسگر قادر به شناسایی نشت گاز، دود، شعله و حرارت به میزان و درصد معین است و سامانه های هشداردهنده و ایمنی را فعال میکند.
20 -مخزن ذخیره میانی
یک یا چند مخزن تحت فشار که به منظور ذخیره سازی گاز طبیعی فشرده در جایگاه های عرضه سوخت گاز طبیعی فشرده، بکار میرود.
21- فشار ترکیدگی
فشاری که از حداکثر میزان فشار مجاز قطعات بیشتر بوده و باعث تخریب شده و در نتیجه منجر به خروج سیال ازتجهیزات میگردد.
22- سیلندر
مخزن تحت فشاری است که برای ذخیره گاز طبیعی فشرده یا گاز مایع استفاده میشود.
23- شیلنگ توزیع کننده
وسیله لوله ای شکل، مقاوم و قابل انعطاف است که برای انتقال انواع سوخت مایع و گاز استفاده می گردد.
24- شیلنگ تخلیه
وسیله لوله ای شکل، مقاوم و قابل انعطاف است که سوخت مایع را از تانکر حمل به مخازن جایگاه منتقل مینماید.
25- ذخیره سیار یا تیوب تریلر
چندین سیلندر یا مخزن با منضمات مربوطه که روی وسیله نقلیه یا تریلر نصب شدهاند و جهت تأمین سوخت مایع و گازبرای مصارف خانگی، صنعتی و یا خودرویی به کار میروند.
26- کانال تأسیسات، ترانشه
مجرایی است که لوله های گاز، لوله های تأسیسات، کابل های برق و سایر موارد از آن عبور میکند.
27- منطقه خطر
منطقه ای است که در آن ترکیبات قابل انفجار وجود دارد یا انتظار چنین شرایطی به دفعات ممکن باشد.
28- منطقه بی خطر
محدودهای که درآن وجود گاز قابل انفجار به میزانی که باید ملاحظات ویژهای در ساخت، نصب و استفاده از تجهیزات رعایت شود، انتظار نمیرود.
29- ناحیه
ناحیه یا زون، منطقه خطرناکی است که برحسب مدت زمان وجود شرایط ترکیبات قابل انفجار در آن و بر اساس میزان تکرار این شرایط، طبقه بندی میگردد.
30- ناحیه صفر
ناحیه ای است که در آن ترکیبات قابل انفجار به طور دائم وجود دارد یا انتظار می رود که برای مدت زمان طولانی موجودباشد و یا چنین شرایطی به دفعات زیاد در دوره های کوتاه مدت رخ دهد.
31- ناحیه یک
ناحیه ای است که در طی کار عادی، میتوان وجود متناوب یا گه گاه ترکیبات قابل انفجار را انتظار داشت.
32- ناحیه دو
ناحیه ای است که در طی دوره کار عادی، وجود ترکیبات قابل انفجار انتظار نمیرود و یا چنین شرایطی به دفعات بسیارکم و در مدت زمان کوتاه رخ دهد.
33- پناهگاه
اتاقکی است که برای محافظت مخزن سوخت مایع ساخته شده و در برابر آتش مقاوم است.
34- مخازن دفنی
به مخازن فلزی اطلاق میشود که برای ذخیره سوخت مایع بکار میرود. این مخازن در زیر سطح زمین قرار گرفته و اطراف آن به وسیله ماسه بادی پر میگردد تا از نفوذ رطوبت به بدنه فلزی مخزن پیشگیری بعمل آید.
